Snel aardappelen kunnen leveren na behandeling met kiemremmer Argos

Na het wegvallen van Chloor IPC met ingang van oogst 2020 was er veel onzekerheid bij aardappeltelers over alternatieven voor de vertrouwde kiemremmer. Ook bij teler Henk Nobel. De akkerbouwer en loonwerker in Oudenhoorn (ZH) bewerkt ruwweg 120 hectare. Daarop teelde hij vorig jaar 38 hectare aardappelen, waarvan 33 hectare Innovator en 5 hectare Silvana.

Nobel koos voor Innovator als belangrijkste ras. 'Het is relatief makkelijk te bewaren en het geeft de hoogste prijs voor patat', legt hij uit. Hij neemt het op de koop toe dat het ras wat kiemlustiger is. Nobel levert zijn product aan Farm Frites. 'Dat bedrijf zit hier om de hoek', lacht hij.

Geen wachttijd

Toen zeker was dat Chloor IPC zou verdwijnen, ging Nobel in overleg met Jan-Willem Scherpenisse, zijn adviseur van Van Iperen. Samen kozen ze ervoor om voortaan het groene middel Argos te gebruiken als kiemremmer. Dat middel op basis van sinaasappelolie brandt kiempjes effectief af. Het laat geen residu achter en er geldt na de behandeling geen wachttijd bij het uitschuren.

Dat laatste was voor Nobel een van de redenen om te kiezen voor Argos. Want het gebeurt regelmatig dat zijn afnemer Farm Frites hem belt of hij op korte termijn aardappelen kan leveren. Soms komt die plotselinge vraag omdat slecht weer de aanvoer van aardappelen van elders naar de fritesfabriek bemoeilijkt, soms omdat er ineens een grote vraag naar frites is. Omdat voor Argos geen wachttijd geldt, kan Nobel zo nodig direct aardappelen leveren.

De teler vindt het geen probleem dat de cel daardoor vaak meerdere keren in het bewaarseizoen open gaat. Hij merkt niet dat dit verstorend werkt op de kiemrust. 'We leveren meestal van december tot in maart. Dan hebben de knollen daar nog niet zoveel last van omdat het koud is.'

Goede bewaring begint op het veld

Nobel en Scherpenisse benadrukken eensgezind dat een goede bewaring op het veld begint, met een bespuiting met Royal MH. Als dat op het juiste moment gebeurt, zijn de aardappelen in de bewaring makkelijker kiemvrij te bewaren. Het optimale spuitmoment is drie tot vijf weken voor loofdoding op een vitaal en groen gewas. Dat vraagt extra aandacht bij Innovator, het belangrijkste ras dat Nobel teelt, want dat is minder sterk in het loof. Bij warm en droog weer kan het ineens snel afsterven. Minstens drie weken daarvoor moet Royal MH gespoten zijn.

In 2022 heeft de bespuiting goed gewerkt, constateert Nobel. Samen met Scherpenisse bepaalt hij het moment van spuiten. Kort vóór de bespuiting had hij nog een keer beregend. Beregenen zorgt ervoor dat het gewas het middel beter opneemt. Bij een effectieve bespuiting met Royal MH zal in de bewaring de werking van een kiemremmer als Argos effectiever zijn.

Nobel rooit zijn aardappelen zelf met een van zijn drie bunkerrooiers. Hij bewaart de oogst in twee cellen, één van 1.200 ton en één van 500 ton, beide met bovengrondse kanalen.

Overleg met adviseur

Na de inschuring vergaste de teler de aardappelen eerst een keer met een andere kiemremmer, die de kiemrust verlengt. Hij laat het vergassen altijd verzorgen door een medewerker van Van Iperen, die zelf ook koelhuisbeheerder is en veel ervaring heeft met gassen. Scherpenisse: 'Wij ontzorgen de teler helemaal, we geven niet alleen advies, maar wij voeren ook de kiemremming uit voor telers. Bijna al onze klanten laten dat door ons verzorgen.'

In december vernevelde Nobel de eerste keer met Argos, op het moment dat de kiemrust was doorbroken. In januari liet hij voor de tweede keer vernevelen. Hij is heel tevreden over het resultaat van beide behandelingen.

Nobel bepaalt het moment van vernevelen altijd in overleg met Scherpenisse. 'Ik ga af op het advies van Van Iperen en op het moment van leveren', zegt hij. 'Ik heb vertrouwen in de adviseurs.'

De akkerbouwer hanteert geen vast interval tussen de behandelingen. 'Bij elke partij beoordelen we samen met teler of we wel of niet zullen vernevelen', geeft Scherpenisse aan.

Prima alternatief

Nobel schrikt soms van de lange kiemen op de aardappelen die bovenop de partij liggen. Maar als hij even in de partij graaft, ziet hij al snel dat op de andere knollen nog nauwelijks kiemen zitten.

'Het is wel belangrijk om op tijd te beginnen met gassen, als de kiemen 2 tot 3 millimeter zijn', adviseert Jaap Bijl van Van Iperen, die ook is aangeschoven. 'Ook de nog niet zichtbare kiemen brand je weg.'

De adviseurs van Van Iperen benadrukken dat een goede verdeling van het middel over partij heel belangrijk is. Daarom is een geforceerde beluchting in de bewaring nodig.

Nobel en zijn adviseurs zijn het erover eens dat het verdwijnen van Chloor IPC wel spannend was, maar dat Argos een prima alternatief is gebleken.

Scherpenisse geeft aan dat de goede en snelle uitwisseling van informatie tussen teler, adviseur en UPL, de fabrikant van Argos, daarbij goed heeft geholpen, vooral in het begin toen er bij telers en adviseurs nog weinig ervaring was met het middel.